Traditioneel aansprakelijkheidsrecht
In België moeten patiënten die menen dat zij aanspraak kunnen maken op een schadevergoeding ingevolge een fout vanwege de zorgverlener het traditioneel drievoudig bewijs leveren: er moet een fout aangetoond worden, er moet schade zijn en er moet een causaal verband bestaan tussen de fout en de schade.
Dit traditioneel systeem heeft in het verleden aanleiding gegeven tot veelvuldige kritieken:
• Vanwege de patiënt, die geconfronteerd wordt met een complex medisch en juridisch systeem. De volledige bewijslast ligt bij het slachtoffer. Het resultaat van een medisch aansprakelijkheidsproces is onvoorspelbaar en onzeker. De procedures zijn veelal tijdrovend en duur.
• Vanwege de zorgverleners, die meer en meer geconfronteerd worden met vorderingen die ingeleid worden door de ziekenfondsen en door de rechtsbijstandsverzekeraars rechtsbijstandsverzekeraars. De burgerlijke, strafrechtelijke en deontologische procedures nemen toe, met negatieve publiciteit, reputatieschade en psychische druk als gevolg.
• Vanwege de verzekeringsondernemingen, die geconfronteerd worden met een hoge volatiliteit evenals met een beperkte en onzekere rentabiliteit en die hun activiteiten op dit gebied hierdoor verder afbouwen.
Sinds geruime tijd werden er in België initiatieven ontwikkeld om deze kritieken op te vangen. Deze hebben uiteindelijk tot de onderhavige nieuwe wetgeving geleid.
Recht op vergoeding
De geleden schade waarvoor de patiënt een schadeclaim bij het FMO kan indienen, moet aan drie cumulatieve voorwaarden voldoen:
• De schade is veroorzaakt door een gebeurtenis op of na 2 april 2010.
• De schade wordt veroorzaakt door een verstrekking van gezondheidszorg.
• De schade vloeit voort uit :
o Een handeling waarvoor een zorgaanbieder aansprakelijk is;
Indien het FMO van oordeel is dat de zorgverlener aansprakelijk is, zal het AMMA of de zorgverlener vragen om de schade, zelfs de geringste, te vergoeden. In een beperkt aantal gevallen vergoedt het FMO zelf het slachtoffer.
o Een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid;
het FMO vergoedt de eiser dan enkel indien het ongeval niet het gevolg is van de toestand van de patiënt en als het de patiënt abnormale en ernstige schade berokkent.