Het Fonds komt tussen in vier limitatief bepaalde en welomschreven gevallen:
A. Wanneer de schade veroorzaakt is door een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid. In dit geval vergoedt het Fonds voor eigen rekening in bepaalde situaties.
B. Wanneer het Fonds van oordeel is dat de schade is veroorzaakt door een gebeurtenis met aansprakelijkheid, dat het ernstpercentage is bereikt en wanneer de zorgaanbieder of zijn verzekeraar de aansprakelijkheid (of de hoogte van de schade) betwist. Het doel van deze bepaling is om zo spoedig mogelijk de patiënt te vergoeden in geval van ernstige schade. Het Fonds zal de schade eerst vergoeden en deze vergoeding daarna verhalen.
C. Wanneer het Fonds oordeelt of wanneer het vaststaat dat de schade veroorzaakt is door een feit dat aanleiding geeft tot de aansprakelijkheid van de zorgverlener wiens burgerlijke aansprakelijkheid niet of niet voldoende gewaarborgd is door een verzekeringscontract. Het Fonds heeft de mogelijkheid om verhaal uit te oefenen.
D. Wanneer de verzekeraar die de aansprakelijkheid dekt van de zorgverlener die de schade heeft veroorzaakt een voorstel tot vergoeding doet dat het Fonds kennelijk ontoereikend vindt. In dit geval zal het Fonds zich in de plaats stellen van de verzekeraar en achteraf verhaal uitoefenen.
Toelichting bij punt A: Schade is veroorzaakt door een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid
Verondersteld wordt de aanwezigheid van de volgende vier elementen:
- Het ongeval moet voortvloeien uit de zorgverstrekking
- Het medisch ongeval mag geen aanleiding geven tot aansprakelijkheid
- Het medisch ongeval mag niet voortvloeien uit de toestand van de patiënt.
Het is niet de bedoeling om de patiënt te vergoeden voor de gevolgen van de evolutie van de pathologie. - Er moet sprake zijn van een abnormale schade
De normale schade is de inherente en de redelijk voorzienbare schade. Deze is niet gewaarborgd.
De schade is abnormaal als zij zich niet had mogen voordoen, rekening houdend met:
1. de huidige stand van de wetenschap (dit betreft de meest geavanceerde stand van de wetenschap)
2. de toestand van de patiënt en het objectief te verwachten beloop.
• Deze twee criteria zijn niet cumulatief.
De volgende situaties blijven uitdrukkelijk uitgesloten:
- Het therapeutisch falen: indien de behandeling niet het verhoopte resultaat oplevert
- De verkeerde diagnose zonder fout: deze zal niet beschouwd worden als een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid
- De afwezigheid van gezondheidszorg: wanneer een zorgverlener geen gezondheidszorg verstrekt, kan er geen sprake zijn van een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid.
Toelichting bij punten A en B: Voorwaarden tot tussenkomst
Wanneer de schade het gevolg is van een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid (A), of wanneer de schade het gevolg is van een medisch ongeval met aansprakelijkheid maar de verzekeraar betwist deze (B), dan zal het fonds de schade vergoeden in de mate dat voldaan is aan een van de volgende voorwaarden:
- ofwel moet de blijvende invaliditeit gelijk of hoger zijn dan 25 %
- ofwel bedraagt de duur van de tijdelijke arbeidsongeschiktheid ten minste zes opeenvolgende maanden of zes niet-aaneengesloten maanden over een periode van twaalf maanden
- ofwel moet de schade de levensomstandigheden van de patiënt (inclusief de economische) bijzonder zwaar verstoren
- ofwel is de patiënt overleden.