Een uitspraak van het Hof van Cassatie op 25 juni 2015 heropende het debat van de bewijslast bij de geïnformeerde toestemming (informed consent). Dit vonnis betrof wel een ander beroep. Een rechter was van mening dat de advocaat moest aantonen dat hij zijn cliënt voldoende geïnformeerd had in plaats van omgekeerd. Al snel rees de vraag of dit vonnis uitbreidbaar was naar zorgverleners.
Bijgevoegd artikel biedt een meer uitgebreid overzicht van recente evoluties op het vlak van bewijslast bij geïnformeerde toestemming.
In een Belgische rechtzaak tussen een arts en patiënt oordeelde de rechtbank van eerste aanleg in Luik op 6 november 2015 dat de bewijslast bij de patiënt lag. De patiënt in kwestie had een proces aangespannen tegen zijn arts omdat deze de gevolgen van een ingreep onvoldoende met hem doorgesproken zou hebben. De arts in kwestie werd verdedigd door AMMA. Er werd geen beroep aangetekend.
Hoewel het voorlopig nog de patiënt is die moet aantonen dat hij onvoldoende geïnformeerd werd door zijn arts bij alle ons bekende vonnissen in België, leggen rechtbanken in het buitenland steeds vaker de bewijslast bij de zorgverlener. De Franse wetgever betonneerde de bewijslast zelfs recent in de 'Code de la Santé Publique'. Deze bepaalt dat de professional of de zorginstelling het bewijs dat de nodige informatie werd verschaft, moet leveren aan de betrokken partij binnen de voorwaarden bepaald in het artikel. Ook Duitsland, Nederland, Zwitserland en Oostenrijk keurden sindsdien gelijkaardige wetten goed.
De wetgever in België denkt voorlopig nog niet in die richting. Toch doet u er toch best aan de nodige zorg te besteden aan uw geïnformeerde toestemming. Niemand kan immers voorspellen wat de toekomst brengt. AMMA wenst ten slotte te benadrukken dat geïnformeerde toestemming de arts in geen geval vrijstelt van zijn verantwoordelijkheid bij een vermeende medische fout. Het betekent enkel dat die arts zijn informatieplicht vervuld heeft.
Wenst u meer te weten over geïnformeerde toestemming, het correct bijhouden van een volledig patiëntendossier, checklists bij een operatie of andere onderwerpen die te maken hebben met medisch risicobeheer, aarzel dan zeker niet contact op te nemen met AMMA. AMMA biedt als Belgisch marktleider voor beroepsaansprakelijkheid en kenniscentrum medisch risicobeheer infosessies, FAQs en brochures aan rond dit onderwerp.
